Trung Quốc dự định xây dựng một “thành phố đảo” ở Biển Đông

Bắc Kinh tuyên bố kế hoạch xây dựng một trung tâm chiến lược và hậu cần mới trong khu vực đang tranh chấp, một động thái hứa hẹn sẽ khuấy động vùng biển đang có nhiều rắc rối

Trong một động thái chắc chắn sẽ làm dấy lên căng thẳng mới ở Biển Đông, Trung Quốc trong tháng này đã công bố kế hoạch xây dựng “một thành phố đảo” để giám sát việc quản lý đất đai ở các đảo mà họ tuyên bố chủ quyền trong khu vực hàng hải đang tranh cãi, bao gồm các quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và Bãi ngầm Macclesfield.

Kế hoạch kêu gọi chuyển đổi Đảo Phú Lâm và hai đảo nhỏ là Đảo Cây và đảo Duy mộng thành một “căn cứ dịch vụ chiến lược quan trọng quốc gia và cơ sở hậu cần”, Zhang Jun, Bí thư Đảng uỷ của đơn vị hành chính Tam Sa ở quần đảo Hoàng Sa, cho biết vào ngày 15 tháng 3.

Vẫn chưa rõ liệu “thành phố đảo” này có bao gồm các cơ sở quân sự công khai hay không. “Chúng tôi cần lên kế hoạch cẩn thận cho sự phát triển chung của các đảo và rạn san hô dựa trên các chức năng khác nhau của chúng, cũng như các mối quan hệ bổ sung”, ông Zhang nói.

Việc xây dựng của Trung Quốc trên tuyến đường hàng hải quốc tế đang tranh cãi không phải là mới, với việc cải tạo đất đai và xây dựng đảo quy mô lớn gần đây. Nhưng các nhà phân tích nói rằng kế hoạch “thành phố đảo” đánh dấu một giai đoạn mở rộng mới ở các vùng xa.

Các nhà phân tích an ninh tin rằng kế hoạch này là một bước tiếp theo trong kế hoạch phát triển nhiều giai đoạn của Bắc Kinh nhằm tuyên bố một khu vực Biển Đông đặc biệt, kể cả Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ), sẽ biến vùng biển này thành biển nội địa của Trung Quốc.

Kế hoạch của thành phố đảo cũng liên quan đến các hoạt động cải tạo khổng lồ của Trung Quốc trong khu vực hàng hải, bắt đầu thật sự vào cuối năm 2013 và từ đó đã biến nhiều bãi ngầm và đảo san hô khác nhau thành các đảo hoàn chỉnh bằng kỹ thuật bồi đắp đảo nhân tạo.

Bắc Kinh đã biến Đảo Chữ Thập, Bãi Đá Vành Khăn và Đá Subi ở Trường Sa thành những hòn đảo hoàn chỉnh, trong đó có một số cơ sở quân sự và dân sự hiện diện.

Trung Quốc triển khai gần đây các hệ thống vũ khí tiên tiến cho các đảo cụ thể đã làm dấy lên mối lo ngại về tự do hàng hải và hàng không – cũng như khả năng xảy ra xung đột quyền lực lớn với Mỹ.

Một số nhà phân tích cho rằng kế hoạch “thành phố đảo” chắc chắn sẽ phục vụ mục đích quân sự khi có xung đột. Vẫn chưa rõ thành phố đảo sẽ làm nghiêng cán cân chiến lược trong khu vực ra sao, nếu có.

Thái độ cứng rắn của Trung Quốc nhằm đối đầu với các động thái ngoại giao và quân sự của Mỹ cùng các đồng minh chủ chốt, bao gồm Nhật Bản, Úc và Pháp. Gần đây Mỹ và các đồng minh thân cận đã tiến hành các hoạt động tự do hàng hải và hàng không để thách thức yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh tại hầu hết Biển Đông.

Đầu tháng này, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đã công khai chỉ trích việc “xây dựng đảo bất hợp pháp của Trung Quốc trên các tuyến đường hàng hải quốc tế”, trong khi cáo buộc Bắc Kinh sử dụng “phương tiện cưỡng chế” để ngăn chặn sự khai thác năng lượng ở Biển Đông.

Lời tuyên bố hùng hồn đó của Mỹ đã được lực lượng quân sự hỗ trợ. Đầu tháng này, Washington đã điều hai máy bay ném bom B-52 bay qua các đảo do Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông.

Trong khi đó Hải quân Hoa Kỳ đã tăng cường tự do hoạt động hàng hải (FONOPs) gần Hoàng Sa, nơi được đề xuất xây thành phố đảo mới. Việt Nam cũng như Đài Loan đều tuyên bố chủ quyền ở quần đảo Hoàng Sa.

Original: China envisions an ‘island city’ in South China Sea