Mắc dịch này chống dịch kia

29/07/2020

Tâm Chánh

29-7-2020

Lần này cúm Vũ Hán ra mặt bằng chính cách thức mà kịch bản khởi dịch lần trước chưa kịp xảy ra.

Vi rút cúm Vũ Hán sau khi đình đám chu du khắp thiên hạ, rồi từ chính quốc, nó được một người Việt Nam “hội nhập” thong dong.

Một xã hội đoan ước đang nhanh chóng bùng phát trở lại nỗi sợ hãi ban đầu cách đây nửa năm và khẩn cầu một thời điểm kì diệu không có cách li, không phải giãn cách.

Chúng ta đo đạc kĩ lưỡng kì tích chống dịch bữa trước mà còn lo giận hờn tay phi công người Anh coi quyền của cá nhân mình còn hơn cả ân đức được cứu sống.

Chúng ta say sưa tuyên huấn cho quyền năng thể chế toàn trị đã chứng nghiệm ưu việt để diệt dịch nhưng cũng thản nhiên rời bỏ các tập tính văn minh của cá nhân như giao tiếp có khoảng cách, rửa tay, rửa mặt, rửa mắt mũi, hay tự giác thông tin dịch tể của cá nhân khi có thay đổi, di chuyển lưu trú..

Chúng ta như đã đi ngang qua cơn dịch mấy tháng trước để túi bụi sức công văn, soạn thư ngõ, gặp gỡ khách hàng… và lại vào cuộc chống dịch từ đầu.

Đấy là hệ quả trực của một cách tiếp cận truyền thông chỉ nhằm đến lợi ích ngắn hạn của chính trị hay kinh doanh.

Kẻ tội đồ bị nhiều người nghiến răng căm thù mấy bữa nay dường như đã đi qua tất cả cửa ải của tinh thần cảnh giác bằng nhân dáng một trạng thái bình thường mới. Để nhập cảnh, khách của ông ấy cũng có lí do giống với cách huấn luyện viên đội tuyển bóng đá nhập cảnh, hay đội ngũ kĩ thuật viên cao cấp của Samsung được bảo lãnh.

Xã hội chúng ta, từ nhà nước cho đến người dân, từ giai tầng lãnh đạo, đến thậm chí là tầng lớp trí thức loay hoay với những giả tưởng, phỉnh mũi với các kết quả ngắn hạn (còn lâu hơn cả tác động tích cực mà kết quả ấy mang lại).

Trong khi đó nguy cơ dịch bệnh tái phát lại điềm nhiên đi xe đò, thong dong bước qua hết các cửa ải tinh thần cảnh giác từ biên giới cho đến sâu trong nội địa.

Trạng thái bình thường mới té ra lại cũng chỉ là mặt bằng nhận thức, ứng xử theo kiểu nhanh chóng phát biểu sáng kiển, soạn thảo văn bản, trình duyệt và cả hệ thống tích cực triển khai nhưng đang chờ hướng dẫn thực hiện.

Truyền thông chính thống lẫn tự do, trong những ngày qua, lại cũng chỉ như cái âm giọng tích cực nhào nặn sự mệt mỏi, bức bối bước vào trạng thái bình thường mới.

Còn niềm tin khoa học từ hiểu biết kịp thời về tiến hoá của vi rút hay các hành vi cá nhân tác động tích cực đến khả năng kiểm soát dịch bệnh của cộng đồng, có lẽ còn đang bận xáy dựng thành tài liệu hay trên đường xuất bản.

Thị trường đã sẵn sàng các sản phẩm bịt mắt, bịt mặt, lần này sẽ ở mức “xã hội hoá” sâu rộng hơn, sản phẩm “ngách” hơn. Còn liệu pháp chiếc khẩu trang chống dịch, có thể đi hết giới hạn, không cần cả tác dụng y tế của nó.