Lịch sử những đại dịch bắt nguồn từ Trung Quốc

Lịch sử những đại dịch bắt nguồn từ Trung Quốc

Isabelle Lassere (le Figaro)

Phong Uyên chuyển ngữ

Dịch giả gửi tới Dân Luận

Năm 1347, trong trận bao vây cửa khẩu Caffa thuộc thành Gene, Djanibeg, một cháu nội của Thành Cát Tư Hãn đã khai mào cuộc chiến tranh vi trùng đầu tiên trong lịch sử khi bắn xác những người bị chết vì dịch hạch qua tường thành, khiến thủy binh Gene phải bỏ chạy qua Marseille Âu châu và Constantinople Cận Đông, làm lan tỏa khắp Âu châu đại dịch hạch thứ hai trong lịch sử loài người. Cũng có nguồn nói rằng đại dịch đó, kéo dài từ năm 1347 đến năm 1352, giết một phần ba dân số Âu châu, bắt nguồn từ những con chuột bị bệnh, đã đi theo hàng hóa qua Con đường tơ lụa, xâm nhập vào châu Âu.

Điều chắc chắn mà các nhà sử học và các nhà dịch tễ học đều đồng ý, là “cái chết đen” (sở dĩ gọi như vậy là vì tay và ngón chân người chết đều tím đen), cũng bắt đầu từ Vũ Hán Hồ Bắc Trung Quốc, tràn lan khắp địa cầu, hệt như phần nhiều những đại dịch, dịch hạch, dịch cúm, dịch covid, từ thời Trung cổ đến bây giờ, gây tai họa cho toàn thế giới. Trung Quốc đã cho thế giới cả thẩy hai đại dịch hạch, bốn đại dịch cúm và hai covid “khởi đầu” (SARS, Covid-19) “Một số lớn những đại dịch virus, influenza và covid, đều xuất phát từ Tàu”, nhà virus học Bruno Lina, nhân viên hội đồng khoa học thuộc Bệnh viện Đại học Lyon, khẳng định như vậy.

Không có Covid-19. Trung Quốc viết lại lịch sử như vậy để làm cho người ta quên là TQ là nguồn gốc một đại dịch đầu tiên đã làm ngưng trệ mọi hoạt động kinh tế toàn cầu. Nhưng nếu bỏ những thời gian mới đây để tìm sâu trong quá khứ dịch tễ của TQ, thì người ta sẽ thấy TQ, bất cứ ở thời đại nào, cũng là nơi chốn phát sinh và truyền bá chánh của mọi bệnh tật. Đúng là cơn đại dịch hạch toàn thế giới đầu tiên dưới thời Hoàng đế Justinien thế kỷ thứ VI, bắt đầu từ Ai Cập, đã làm suy nhược đế quốc Bysantin. Nhưng chính TQ đã đẻ ra, sau đại dịch hạch 2, đại dịch 3 và đại dịch 4 năm 1855 ở Vân Nam. Sau khi truyền tới Hồng Kông năm 1894, đại dịch 4 này lan truyền khắp cả mọi cửa khẩu trên thế giới.

Như đa số những dịch tễ trên thế giới (dịch tả, cúm, đau màng óc), dịch hạch lan truyền từ Đông qua Tây. Dịch hạch được truyền từ những con rận của chuột nó theo những lái buôn thuộc tầng lớp thấp nhất trong một nước Tàu quá đông người, súc vật với người ở lẫn lộn với nhau, khi họ vận chuyển trên những nẻo đường buôn bán.

Trung Quốc cũng là lò phát sinh cho thế giới những đại dịch cúm mà một phần lớn gắn bó với một con vi rút đi từ chim tới heo rồi từ heo tới người. Đại dịch Cúm H2N2 đầu tiên xẩy ra năm 1890 ở Thượng Hải trước khi truyền qua Nga rồi Âu châu. Năm 1957, “cúm Á đông” bắt đầu từ Quí Châu (Tây Nam Tàu), lan truyền dần dần khắp châu Á, rồi tới Úc trước khi tới Bắc bán cầu. Dịch cúm này đã làm chết 3 triệu người trên trái đất. Năm 1968, cúm Hồng Kông cũng bắt đầu từ gà vịt, làm chết 1 triệu người, trong số đó có 30 ngàn người Pháp. Số người chết vì đại dịch đó cũng bắng số người chết vì Covid-19. Nhưng thời đó mọi người đều thờ ơ, chả có ai nhắc đến và không gây hậu quả xấu cho kinh tế thế giới. Bruno Lina, chuyên viên virus Bệnh viện Đại học Lyon cũng nghi ngờ là có thể khi làm những thử nghiệm để chế vaccin chống H1N1, các nhà khoa học TQ đã vô tình làm biến đổi con virus đó thành Covid-19, mặc dầu những người này không thừa nhận mình là cha đẻ của con virus này.

Tháng 2 năm 2003, một trường hợp Hội chứng khó thở nặng cấp tính (SARS) được xác định tại Bệnh viện Pháp Việt ở Hà Nội. Người bị hội chứng này đến từ Quảng Đông TQ và bị từ tháng 11-2002. Covid này đem bất ngờ cho các nhà khoa học, vì từ trước tới nay những loại virus này chả làm ai sợ hãi, chỉ gây ra cảm sốt thông thường. Nhưng với Sras, các bác sĩ chuyên khoa khám phá ra là nó có thể làm không thở được và rất lây. 80% những người bị nhiễm covid loại mới này, là người ở TQ hay ở Hồng Kông, bị lây khi ăn thịt những con cầy xạ hương mua sống trong lồng, rất đắt, ở ngoài chợ. Những con cầy này bị nhiễm virus từ những con dơi.

Khi nào cũng vậy, cách lan truyền giống hệt nhau: Những thú vật hoang dã được bán sống ở ngoài chợ trời, được coi là thịt tươi và hảo hạng, không biết là sự sống chung lẫn lộn giữa người và mọi động vật, bất kể còn sống hay chết, vật nuôi trong nhà hay hoang dã, rắn rết, dơi, chuột... là cơ hội tốt cho sự lan truyền của mọi vi sinh vật mang bệnh truyền nhiễm “Những thú vật hoang dã truyền virus cho những vật được nuôi trong chuồng, trong trại khi không bán hết được đem trở về”. Gs Raymond Tellier, nhà vi trùng học đại học Mac Gill Canada nói với báo Le Devoir như vậy.

Tháng 2 năm 2020 giữa đại dịch, Chính phủ TQ đã cam kết cấm buôn bán và ăn thịt các động vật hoang dã. Nhưng cho tới bây giờ lệnh đó vẫn chưa được ban hành ở các tỉnh Trung Quốc. Năn 2003 cũng đã cho ra một đạo luật cấm đoán như vậy mà cho tới bây giờ vẫn chả ai biết cả hay làm lơ không biết. Phải biết là mua bán, ăn thịt các động vật hoang dã đem lại mỗi năm 100 tỉ đô và tạo công ăn việc làm cho cả mấy triệu người Tàu.

I.L.