Di sản và di hại thời đại Trump

28/10/2020

Nhã Duy

28-10-2020

“Nếu muốn chơi bài, phải học chơi cho đúng cách. Biết lúc giữ, lúc buông, biết khi đứng dậy, khi cao chạy xa bay. Chớ bao giờ đếm tiền giữa cuộc chơi, sẽ có đủ thời gian đếm tiền khi tàn cuộc“. Đó là lời khuyên của Kenny Rogers trong bản nhạc top-hit giành được giải Grammy của ông là “The Gambler”, một trong những bài hát định hình giọng ca riêng biệt của Kenny và đưa tên tuổi ông thêm rực sáng.

Said, “If you’re gonna play the game, boy
You gotta learn to play it right

You’ve got to know when to hold ’em
Know when to fold ’em
Know when to walk away
And know when to run
You never count your money
When you’re sittin’ at the table
There’ll be time enough for countin’
When the dealin’s done”

(The Gambler – Kenny Rogers)

***

Kenny Rogers là huyền thoại nhạc đồng quê của Mỹ, là ngôi sao trong nền âm nhạc thế giới từ thập niên 70s, 80s với hơn 100 triệu dĩa nhạc được bán ra. Những người không nghe nhạc đồng quê thường xuyên ắt thế nào cũng phải hơn một lần nghe được đâu đó bản nhạc “Lady” với giọng khàn đục đầy ma lực, quyến rũ của ông.

Hay hơn nữa, người hâm mộ cũng có thể biết thêm rằng, cùng với hai ca sĩ Lionel Richie và Stevie Wonder, ông chính là người chủ chốt trong nhóm thực hiện dự án bài hát thế kỷ “We Are the World” với thông điệp đầy tình người và yêu thương. Ông mời gọi được hầu hết huyền thoại âm nhạc thế giới đương thời lúc bấy giờ cùng tham gia. Bài hát đã cũng thu một phần ngay studio của ông và chính ông là ca sĩ thứ ba hay tư đã solo trong bài hát.

Viết về Kenny Rogers vì ông qua đời hồi nửa cuối tháng Ba năm nay, giữa khi Covid-19 đang làm hoảng hốt cả nước Mỹ và thế giới nên tin ông qua đời không được nhắc nhiều và đám tang ông cũng lặng lẽ với chỉ người thân trong gia đình. Nhân dịp này nhắc lại và tôn vinh ông vậy.

Và nhắc lại ông cũng có lý do vì khi nghe lại bản nhạc “The Gambler” bên trên, nó dễ làm người ta nghĩ đến ván bài quốc gia của Donald Trump. Dường như khá đúng cho chân dung, cùng tình cảnh của Donald Trump trong vài năm qua và ngay lúc này, khi chỉ còn đúng một tuần nữa là cuộc bầu cử lịch sử của nước Mỹ sẽ diễn ra.

Là chủ sòng bài nhưng Trump là tay bạc bịp thiếu nghề. Bởi lão luyện thì Trump đã không thua bạc, không từng phá sản nhiều lần như trước đây để làm phá sản cả quốc gia như hiện nay. Trump là con bạc gặp may khi đánh sòng quốc gia đôi năm đầu tiên. Kinh tế, công ăn việc làm, tỉ lệ thất nghiệp… đôi năm đầu đã là điều làm cho Trump cùng người ủng hộ cao ngạo, rêu rao.

Nhưng Trump chắc chắn không nghe nhạc và cũng chẳng biết đến lời khuyên của Kenny rằng: “đừng đếm tiền khi chưa tàn cuộc”. Chớ vội huyên hoang khi chưa hết nhiệm kỳ. Nay đã đến lúc buông bài, đứng lên hay bỏ chạy, nếu vẫn cố những ván bài bịp cuối cùng, chỉ càng thêm nặng tội với người dân và quốc gia.

Vậy thì hôm nay đã đến lúc “đếm tiền”, cứ thử tính sổ cho “Trump’s Legacy”, một di sản cùng những di hại của triều đại Trump để lại và sẽ được ghi vào trong lịch sử cận đại Hoa Kỳ như thế nào.

Đó là một tỉ lệ thất nghiệp là 7.9% so với khi nhận từ tổng thống Barack Obama là 4.7% vào cuối năm 2016, cũng như số người khai thất nghiệp mới gần 800,000 người mỗi tuần, theo số liệu mới nhất từ Bộ Lao Động trong tháng 10 này. Con số này không mấy hứa hẹn khi bước vào mùa Đông và dịch bịnh còn kéo dài. Thâm thủng quốc gia thì ở mức kỷ lục 3,700 tỉ, dẫn đến mức nợ công cũng kỷ lục là 27,000 tỉ đô la, theo số liệu từ Bộ Ngân Khố Hoa Kỳ. Còn Văn phòng Ngân Sách Quốc Hội CBO ước tính số người không có bảo hiểm y tế cho năm 2020 này sẽ tăng ngược lại con số là 31-32 triệu người. Trong bốn năm liên tiếp vừa qua, nội các Donald Trump đã liên tục cắt giảm ngân sách giáo dục quốc gia, ảnh hưởng đến 50 triệu học sinh công lập cùng hàng triệu thầy cô giáo.

Tất cả những số liệu trên chỉ là một phần nhỏ trong bức tranh toàn cảnh về kinh tế, chính trị, xã hội của nước Mỹ. Vì có kể thêm thì chúng là hiến pháp cùng nền dân chủ đã bị tấn công nặng nề. Là thanh danh và sự chính trực của Tối Cao Pháp Viện bị phá hủy qua những bổ nhiệm vội vàng, thiếu chính danh. Là hệ thống pháp lý lung lay. Giá trị xã hội đảo lộn. Là sự bất ổn xã hội tăng cao. Sự cổ vũ cho tinh thần da trắng thượng đẳng bạo lực cùng các thuyết âm mưu phi lý. Sự chia rẽ quốc gia hừng hực như lò lửa, từ giới chính khách xuống đến người dân. Là sự tấn công vào quyền tự do ngôn luận khi xem truyền thông là thù địch. Là chính sách đối ngoại thất bại, tung hô kẻ thù và chia rẽ đồng minh. Là tình trạng an nguy của người dân đầy bấp bênh khi nền an ninh quốc gia bị xem thường. Vô số điều quan trọng như vậy có thể thêm vào danh sách.

Không kể là hơn 200 ngàn người dân Mỹ thiệt mạng vì sự buông thả dịch bịnh mà chưa biết sẽ dừng lại con số cuối cùng ở mức nào. Nó không chỉ là trách nhiệm mà còn là một tội ác của di sản Donald Trump khi nhìn lại lịch sử.

Tất cả những điều này sẽ ghi vào hồ sơ di sản của Donald Trump. Hệ lụy cùng những di hại để lại cho tân nội các cùng người dân Mỹ sẽ là một thách thức to lớn để vượt qua và hàn gắn quốc gia. Có những khó khăn nhưng không phải là điều không tưởng. Bởi với vài chục triệu người đã đi bỏ phiếu sớm, con số sẽ đưa mùa bầu cử năm nay đi vào lịch sử. Người dân đã nhập cuộc và sẳn sàng phế truất triều đại Trump để tái dựng lại nước Mỹ.

Xin cầu chúc con thuyền quốc gia với cánh buồm xanh màu hy vọng sẽ chiến thắng vẻ vang trong cuộc chiến cuối cùng này và đưa quốc gia vượt qua sóng gió, đến được một tương lai tươi sáng hơn.