Những câu hỏi phía sau vụ án oan Hồ Duy Hải

06/05/2020

Nguyễn Ngọc Chu

6-5-2020

Ảnh: Báo Tuổi Trẻ

I. TRẢ LẠI TỰ DO CHO HỒ DUY HẢI

Dù Tòa Giám đốc thẩm quyết định dưới hình thức nào thì nội dung mấu chốt đầu tiên – vẫn là tuyên Hồ Duy Hải vô tội và lập tức trả lại tự do cho Hồ Duy Hải. Tiếp theo đó là đền bù cho Hồ Duy Hải. Đó là những điều không bàn cãi.

II. NHỮNG CÂU HỎI PHÍA SAU VỤ ÁN

Điều phải bàn là những vấn đề phía sau án oan Hồ Duy Hải sẽ được giải quyết như thế nào? Có 5 câu hỏi quan trọng sau đây.

1. Kẻ phạm tội giết người có bị truy đuổi đến cuối cùng?

2. Những kẻ đã cố tình làm sai lệch hồ sơ vụ án có bị trừng trị?

3. Trách nhiệm của Thẩm phán xử phiên sơ thẩm năm 2008 tại Long An?

4. Trách nhiệm của Thẩm phán xử phiên phúc thẩm năm 2009 tại TP.HCM?

5. Trách nhiệm của Viện trưởng VKS NDTC năm 2011 đã không kháng nghị vụ án?

Kẻ phạm tội giết người – không thể không bị trừng trị. Kẻ cố tình làm sai lệch hồ sơ vụ án – không thể không bị trừng trị. Thẩm phán xét xử phiên sơ thẩm đưa đến án oan tử hình – không thể không bị trị tội. Thẩm phán xét xử phiên phúc thẩm đưa đến án oan tử hình – không thể không bị trị tội. Viện trưởng VKS NDTC năm 2011 không kháng nghị án oan tử hình – không thể trốn tránh trách nhiệm.

Trả lời của 5 câu hỏi trên là thước đo mức độ công lý của Hội đồng Giám đốc thẩm. Điều có thể làm xuất hiện câu hỏi là Viện trưởng VKS NDTC năm 2011 không kháng nghị án oan cho Hồ Duy Hải – lại chính là Chánh ánh TA NDTC Nguyễn Hòa Bình – đang giữ vai trò Chủ tọa phiên Giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải vào thời điểm hiện tại.

III. LÀM THẾ NÀO ĐỂ CHẤM DỨT ĐƯỢC ĐẠI NẠN ÁN OAN?

Án oan không phải là cá biệt mà đã thành đại nạn vô số. Vụ án oan Hồ Duy Hải đã đạt mức ngang ngược về bất chấp công lý, cố tình làm sai lệch hồ sơ, cố tình chấp nhận chứng cớ bịa đặt – để đưa đến cái chết cho người vô tội, và để cho kẻ có tội thoát chết bằng tính mạng của người khác. Vụ án Hồ Duy Hải không đơn thuần là án oan, mà là tội ác giết người.

Nguyên nhân đưa đến án oan của Hồ Duy hải là sự KHÔNG ĐỘC LẬP của Tòa án. Muốn chấm dứt tình trạng án oan hiện nay cần sự ĐỘC LẬP HOÀN TOÀN của Tòa án. Khi Tòa án ĐỘC LẬP HOÀN TOÀN thì không có thế lực nào có thể chi phối được Tòa án.

Vụ án Hồ Duy Hải là tiếng oan dậy đất đòi hỏi một cuộc đại phẫu toàn diện ngành Tòa án nước CHXHCN Việt Nam. Trong số đó có nhân tố tiên quyết: Tòa án phải ĐỘC LẬP HOÀN TOÀN với chính quyền.