Ông Nguyễn Hòa Bình vừa làm cầu thủ, vừa làm trọng tài?

07/05/2020

Đỗ Thành Nhân

7-5-2020

I.

Vừa làm cầu thủ vừa làm trọng tài trong một trận bóng, hay câu thành ngữ “vừa đá bóng, vừa thổi còi” gặp khá nhiều ở xã hội Việt Nam. Ví dụ rõ nhất là nhiều Đại biểu Quốc hội, vừa làm ở các cơ quan lập pháp hoặc tư pháp.

Có trận bóng sinh tử như thế này. Quả bóng là dân đen Hồ Duy Hải bị các thế lực đội bóng đối phương sút vào chỗ chết, người sút quả bóng cuối cùng là “cầu thủ” Hòa Bình. Lẽ ra bóng đã vào “cầu môn” cửa tử, nhưng trong pha tranh chấp ở cầu môn, hậu vệ chặn bóng ngay tại vạch và phát bóng ra biên.

Vậy là hội đồng trọng tài họp để xem xét trường hợp này để quyết định công nhận / không công nhận, nên / không nên cho bóng vào cửa tử.

Và chủ tịch hội đồng “trọng tài” lúc này lại là “cầu thủ” Hòa Bình, là người đã sút quả bóng trước đó.

Trong trường hợp này Hòa Bình có thể nói vừa là “cầu thủ” vừa là “trọng tài” hay không? Tức là “vừa đá bóng, vừa thổi còi”?

II.

Ông Nguyễn Hoà Bình từng là Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao – vai trò của “KIỂM SÁT VIÊN”. Ngày 24/10/2011, ông ban hành quyết định không kháng nghị vụ án Hồ Duy Hải do không có tình tiết mới.

Việc này như là “sút quả bóng” Hồ Duy Hải vào “cầu môn” cửa tử.

Tuy nhiên đến từ ngày 6-8/5/2020, ông Nguyễn Hoà Bình là Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao, làm Chủ tịch hội đồng, vai trò “THẨM PHÁN”. Lúc này lại là “trọng tài” để công nhận / không công nhận quả bóng sinh tử.

Chuyện ông Nguyễn Hòa Bình làm chủ tọa phiên tòa Giám đốc thẩm, trong khi trước đó chính ông đã ban hành quyết định buộc Hồ Duy Hải phải chết; là có phù hợp với quy định pháp luật về tố tụng hình sự không?

Xem Điều 53, khoản 1, điểm c Bộ Luật tố tụng hình sự số 101/2015/QH13. Điều 53. Thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm:

“1. Thẩm phán, Hội thẩm phải từ chối tham gia xét xử hoặc bị thay đổi khi thuộc một trong các trường hợp:

c) Đã tham gia xét xử sơ thẩm hoặc phúc thẩm hoặc tiến hành tố tụng vụ án đó với tư cách là Điều tra viên, Cán bộ điều tra, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án.”

Phù hợp theo Luật không thì không rõ! Nhưng nếu như không phải ông Nguyễn Hòa Bình ngồi ghế chủ tọa phiên tòa Giám đốc thẩm thì chắc chắn bức tranh phiên tòa ngày hôm nay sẽ giảm đi những mảng tối.

_____

Ghi chú: Bộ Luật tố tụng hình sự số 101/2015/QH13: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/trach-nhiem-hinh-su/Bo-luat-to-tung-hinh-su-2015-296884.aspx