Bao giờ có tiêm dịch vụ?

03/08/2021

Dương Quốc Chính

3-8-2021

Quỹ Covid hình như là sáng tạo độc nhất vô nhị của Việt Nam mà không nước nào có cả. Nhưng Chính phủ chắc chắn không nhìn thấy hết được mặt trái của việc xin tiền dân và doanh nghiệp.

Dân nhắn tin hay chuyển khoản tới mấy chục triệu, hay bán con gà, đập con lợn đất, thì cũng chỉ hoan hỉ được vài trống canh, đóng rồi là mất, coi như làm từ thiện cho Chính phủ.

Hệ luỵ lớn nhất là việc huy động số tiền lớn của các Doanh nghiệp. Đó là há miệng mắc quai, của cho là của nợ. Việc đầu tiên là phải tiêm vaccine trước cho họ, như đã thấy. Điều đó làm phá vỡ nguyên tắc công bằng trong việc tiêm chủng ưu tiên nhóm yếu thế trước. Báo chí chỉ tuyên truyền tiêm cho dân, tuyệt nhiên không đăng tin tiêm cho DN, nhưng con voi sao chui lọt lỗ kim.

Nhưng chuyện đó cũng chưa nguy hiểm bằng việc CP sẽ thành con nợ của DN, nợ ân tình, rất khó trả. Ví dụ như Vạn Thịnh Phát hay VIN bơm cả ngàn tỷ vào quỹ. Thế liệu sau đây họ có thể bị vào lò không? Chắc chắn là rất khó vì điều đó cũng rất phản cảm. Ai lại đi bắt ân nhân!? Quần chúng thì cảm tính, sẽ phản ứng ngay. VIN hay VTP bỏ tiền mua vaccine cứu sống hàng ngàn người mà! Họ thành ân nhân của người Việt, của chúng ta mất rồi.

Từ đây DN sẽ thành một thứ kiêu binh có kim bài miễn xử quá? Hẳn mọi người còn nhớ Dương Chí Dũng ngày xưa khai bô bô trước toà là cầm 200 ngàn đô của chị Lan (VTP) để đưa cho anh Ngọ. Nói thật là DN nào mà chả có vết. Giờ đem tiền đi xoá vết, hay quá, lấy CP làm con tin. Thế nên tút trước mình mới bảo là CP có thể tăng thuế, bán công trái vaccine chứ tuyệt đối không được đi xin tiền dân và DN, để tránh những hệ luỵ kiểu này và hệ luỵ đi lấy tiền của cả nhóm yếu thế.

Mọi người để ý mấy hôm nay VTV không còn đưa lên thời sự tin về quỹ vaccine xem hôm nay thu được bao tiền quỹ. Báo chí cũng nên ngừng đăng tin kiểu “Bất chấp dịch bệnh Việt Nam vẫn thu ngân sách vượt cùng kỳ…”. Những tin như thế trong hoàn cảnh hiện tại là rất phản cảm. Bởi vì 3 tuần nay rất nhiều người đã rơi vào cảnh lầm than trong khi CP cứu trợ không đáng kể, đa số là các quỹ tư nhân tự phát đi phát cơm và thực phẩm cho người nghèo. Lẽ ra giãn cách nghiêm ngặt phải kèm theo việc hỗ trợ tiền, ít nhất là CP phải đi phát lương thực, thực phẩm. Có lẽ quỹ vaccine đóng lại được rồi.

Trong một diễn biến khác. Một BV quốc tế ở SG đang đề nghị được tiêm vaccine dịch vụ với cam kết về tốc độ tiêm rất nhanh. Mình đoán là việc này sớm muộn cũng phải diễn ra, như đã viết ở nhiều status. Nhưng chắc CP sẽ chưa cấp phép cho điều đó diễn ra sớm được. Bởi vì nếu việc tiêm dịch vụ diễn ra song song với tiêm nhà nước thì nó sẽ là sự so sánh với cách làm của chính quyền. Người dân sẽ thấy lòi ra những bất cập của cơ chế bao cấp. Và đương nhiên việc này sẽ khai tử quỹ vaccine. Người dân và DN thay vì đóng quỹ để hi vọng được tiêm sớm thì họ sẽ chuyển sang bóc bánh trả tiền tươi, tiền trao cháo múc với cơ sở tiêm dịch vụ. Điều đó khá nguy hiểm cho sự chính danh XHCN (với danh nghĩa công bằng, bình đẳng trên TV) của chế độ ta.

Vì thế, có thể CP chỉ đồng ý tiêm DV khi nhóm ưu tiên ở HCM được tiêm xong. Hoặc có thể giá tiêm bắt buộc phải đẩy lên khá cao để những người giàu mới có thể tiêm DV và để tránh bị so sánh ngang hàng.

Nhưng nếu CP mạnh dạn chấp nhận mang tiếng, để đẩy nhanh tốc độ tiêm thì tiêm DV sẽ là một giải pháp tốt. Gì thì gì, khi người ta có động lực là lợi nhuận thì tốc độ làm việc sẽ nhanh và quy củ hơn rất nhiều so với một bộ máy vốn dĩ đã trì trệ quen thói xin cho. Mình nghĩ với giá tiêm tầm 1-3 triệu thì dân HCM sẽ đi tiêm ngoài ùn ùn. Chả mấy chốc mà xong.

CP đã dám làm một việc chỉ Việt Nam dám làm là xin tiền dân thì hi vọng CP cũng dám làm một việc tương tự là chấp nhận cho tiêm dịch vụ song song với tiêm bao cấp. Việt Nam đang theo chế độ CS định hướng TBCN mà?