Chưa bao giờ Cộng Hòa đoàn kết hơn
Hoàng Ngọc Nguyên
30-9-2018
Tuần qua (17-23 tháng 9) là một tuần cực kỳ sôi nổi – thực ra, có tuần nào dưới thời Donald Trump mà chẳng sôi nổi. Đó là thành công rõ ràng nhất của ông – không thể chối cãi. Ông vẫn chủ trương tạo ra chuyện hàng ngày, bất kể tai tiếng, miễn là được ngưòi ta nói đến, nhắc nhở thường xuyên. Và đó cũng là cách ông củng cố – không cần tăng cường – quần chúng cơ sở của mình. Ông vẫn tin rằng khi chuyện này chưa xong đã tiếp nối bằng chuyện khác, rốt cuộc mọi chuyện sẽ qua hết và ông vẫn được an toàn. Bởi thế ông vẫn tự hào từ trước đến nay chưa có tổng thống nào như ông.
Gallup là một hãng thăm dò rất kỳ cựu vẫn được ông Trump tín nhiệm. Mặc dù các hãng thăm dò khác nhau thường đưa ra những kết quả giống nhau, nhưng khi nào nói đến CNN hay Washington Post, ông gọi ngay đó là “fake news”, trong khi đó Gallup quá “cổ điển” nên ông thường không đụng đến.
Thế nhưng trong tuần qua, Gallup đưa ra kết quả thăm dò suy nghĩ của người dân về đạo đức, luân lý của các tổng thống gần đây của nước Mỹ. Tính từ thời Tổng thống Richard Nixon (sau đó: Gerald Ford, Jimmy Carter, Ronald Reagan, George Bush cha, Bill Clinton, George Bush con, Barack Obama và Trump).
Kết luận của Gallup: Bình thường, hay trước khi có ông Trump, người ta vẫn nghĩ Nixon là số 1, Clinton là số 2, nhưng nay ông Trump đã làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại trong mắt thế giới cho nên đoạt vương miện của Dick và Bill; chưa đến một nửa số người được hỏi (43%) cho rằng đạo đức của Trump tồi tệ hơn Nixon, nhưng chỉ có 37% nói ông Trump đạo đức hơn Nixon.
Ông Trump thua nặng các ông Reagan, Carter và hai cha con ông Bush với tỷ lệ 2/1. Ông Trump cũng thua đáng kể ông Obama – đến hơn 60% cho rằng người tiền nhiệm của ông Trump có tư cách đạo dức hơn. Ngay cả ông Clinton cũng hơn hẳn ông Trump. Nixon là người nổi tiếng với vụ Watergate, khiến ông phải từ chức để tránh truất bãi. Clinton bị “đàn hặc” vào năm 1998 vì tội nói dối và cản trở công lý liên quan đến chuyện ông bò dưới bàn trong Phòng Bầu Dục, nhưng được “tha bổng” khi đưa ra Thượng Viện xét xử. Lẽ ra bà Clinton trước những tai tiếng như thế phải biết ngưng tham vọng chính trị, nhất là sau khi đã ngồi ở Thượng Viện tám năm và bốn năm làm ngoại trưởng cho Tổng thống Obama, người đã không đủ can đảm để nói với bà dù chỉ trong hai chữ: “Thôi đi”.
Một sự kiện “bình thường” cũng đáng nhắc lại đây nhân cuộc thăm dò. Điểm về đạo đức của ông Trump xuống thấp là phải vì ông vẫn còn dây dưa với vụ án “vui một đêm nay” với cô đào phim bạo dâm Stormy Daniels – cô này một vài tuần tới sẽ tung ra một cuốn sách bạo dâm không kém có tựa là “Full Disclosure”, “nói hết” câu chuyện “cái đêm hôm đó đêm gì” mà nữ diễn viên là cô và nam diễn viên duy nhất là ông Trump. Dù chỉ một đêm thôi nhưng vui cũng quá chừng mà tai hại cũng khôn kể. Đố ông Trump ngồi yên được khi cô này không ngại nêu ra từng chi tiết nhỏ về ngoại hình, ngoại vật của ông trong sách đề chứng tỏ câu chuyện là có thật.
Và còn câu chuyện “thông đồng với người Nga” trong bầu cử tổng thống năm 2016 đang có thể nổ ra hai tội khác: trốn thuế và cản trở luật pháp. Những chuyện này tất trầm trọng hơn, tai tiếng hơn, bẩn thỉu hơn những vụ Watergate và Monica Lewinsky. Như thế mà ông Trump chưa bị “đàn hặc”, đúng ông là “thiên tài rất ổn định”. Hay “Nước Mỹ thời nay đã hỏng rồi?”
Người ta kể lại rằng bà Kellyane Conway phụ tá của ông Trump hỏi ông “Cho thiếp hỏi, tại sao điện hạ đọc tin về kết quả thăm dò không hay như thế mà còn cười được?”; ông đáp, miệng cười mỉm như Tào Tháo trên đường tháo chạy trong trận Xích Bích năm nào: “Nàng không hiểu. Ta cười là vì cho đến nay vẫn có đến hơn 1/3 người trong quần chúng chưa sáng mắt ra”.
Đúng là trong thăm dò này, đến 80% người Cộng Hòa vẫn nhiệt tình ủng hộ ông Trump và cho rằng đạo đức của ông vượt trội bao nhiêu tổng thống Dân Chủ. Người Cộng Hòa vẫn tin rằng ông Trump có căn tu (hú), cho nên có thể thua ông Reagan và Bush cha, nhưng hơn ông Nixon và Bush con. Bởi thế, ông Trump mới cười.
Sách lược thành công của ông Truimp hiện nay đang được thử thách trong “vụ án Brett Kanavaugh”. Số là sau khi thẩm phán Tối cao Pháp viện Anthony Kennedy đã có ác ý từ chức về hưu kịp thời vào thời điểm này để cho ông Trump nói riêng và đảng Cộng Hòa nói chung một cơ hội bằng vàng tiêu diệt sự “trung lập” của Tối cao Pháp viện. Ông Trump đã tức thì đề cử Chánh án Tòa Kháng án Brett Kavanaugh thay thế và thúc hối Thượng Viện mà nay đảng Cộng Hòa đang nắm đa số, sớm thông qua trước khi có bầu cử giữa mùa (6/11) vì e rằng sau bầu cử tương quan giữa hai đảng ờ viện trên có thể thay đổi. Đương nhiên, những người Dân Chủ cô thế tại Thượng Viện hết sức bối rối, tưởng như vô kế khả thi. Lẽ ra trong tuần lễ giữa tháng chín, Thượng Viện đã biểu quyết thông qua đề cử của ông Trump, và ít nhất đảng Cộng Hòa cũng có được 50 hay 51 phiếu – chưa kể một số thượng nghị sĩ Dân Chủ vì bầu cử sắp đến cũng có thể phá rào bỏ phiếu cho ông Kanavaugh để kiếm phiếu của cử tri Cộng Hòa.
Thế nhưng ở đâu bỗng xuất hiện bà Christine Blasey Ford, 51 tuổi, một nhà tâm lý học và tiến sĩ giáo sư khoa thống kê tại Đại học Palo Alto (San Francisco, California), lên tiếng tố cáo ông Kavanaugh vào năm 1982, khi bà mới 15, từng tìm cách cưỡng hiếp bà tại một hội tiệc của trường trung học tại Maryland, trước mặt một người bạn a tòng. Bà nói phải lên tiếng vì đó là vấn đề lương tâm và nghĩa vụ công dân. Bà đã gởi thơ đến cho Thượng nghị sĩ Dân Chủ Dianne Fenstein của tiểu bang California, và bà Feinstein chuyển bức thư đến cho cơ quan FBI cuối tháng tám đề nghị mở cuộc điều tra. Bởi thế mới có chuyện tạm đình hoãn việc bỏ phiếu thông qua đề cử của ông Trump để làm sáng tỏ vấn đề.
Bà Ford và phía đảng Dân Chủ muốn có một cuộc điều tra của FBI trước khi Thượng Viện mở cuộc điều trần, tức mời người tố cáo ra Thượng Viện để trả lời chất vấn. Có điều tra, đương nhiên phải có chuyện thẩm cung một số người. Đây là chuyện sẽ kéo dài. Cho nên những người Cộng Hòa tại Thượng Viện không chịu, nói rằng chính Thượng Viện sẽ điều tra, không để cho FBI can dự vào, và họ sẽ chỉ để cho bà Ford điều trần. Không chịu thì thôi.
Mặc dù dư luận báo chí hầu như đồng tình cho rằng đây là một chuyện nghiêm trọng, bà Ford không thể bịa đặt ra câu chuyện này, cho nên cần thời gian điều tra, cần nhân chứng. Tuy nhiên, vào thời nay, Đệ tứ quyền cũng không qua được sự độc quyền đa số đảng trị. Cho nên, cuối cùng xem chừng bà Ford chịu ra “tòa Thượng Viện” cuối tuần này (24-29 tháng 9) để cho mấy thượng nghị sĩ Cộng Hòa “làm thịt”.
Câu chuyện này ngày càng khó lường và dễ đoán. Người bạn của Kavanaugh tham dự trò chơi của ông Kavanaugh cách đây 36 năm nói rằng ông ta chẳng nhớ gì một chuyện xa xưa như thế. Có nghĩa là ông không phủ nhận nhưng cũng không xác nhận. Nhiều người cũng nói một chuyện đã 35 năm rồi, làm sao nhớ chính xác được. Nhưng ta nên hiểu rằng nhớ chính xác hay không, câu chuyện này cũng không thể nào quên được với một cô gái 15 tuổi.
Ông Kavanaugh thì nghe lời của một người nhiều kinh nghiệm là Tổng thống Trump, cứ chối phăng. Và còn có thể tố ngược. Cũng có người Cộng Hòa đưa ra giả thuyết có thể bà Ford nhầm người tấn công mình với ông Kavanaugh chăng! Với thế đa số, những người Cộng Hòa có thể kết thúc cuộc khẩu tra này trong một tuần. Và có lẽ cuối cùng, Kavanaugh cũng trở thành thẩm phán trẻ nhất của TCPV Mỹ, cho dù dư luận nay đang đồn đoán mọi chuyện, đại khái là đảng Cộng Hòa đang nhức đầu vì sợ chuyện tai tiếng này sẽ ảnh hưởng đến kết quả bầu cử Hạ Viện và Thượng Viện vài tuần tới đây.
Ai cũng có thể nhớ chuyện cách đây 28 năm, Tổng thống Bush cha đề cử ông Clarence Thomas da đen làm thẩm phán TCPV, cô Anita Hill, một giáo sư luật và từng làm việc với ông Thomas, đã lên tiếng tố cáo ông này lạm dụng cô thường xuyên. Nhưng cuối cùng, Thượng Viện với đa số là Cộng Hòa cũng thông qua. Thomas trở thành chánh án TCPV ù ù cạc cạc nhất lịch sử. Và lịch sử xem chừng cũng đang tái diễn.
Đáng để ý là ông Trump bỗng dưng đã tỏ ra “khả ái”, dịu dàng cho đến khi ông “trở mặt” vào ngày thứ sáu 21-9. Ông biết rằng nếu ông Kavanaugh nghe lời ông, quyết liệt phủ nhận tới cùng (tôi không biết, không có làm, không nhớ) thì chuyện nào cũng qua. Đây là sách lược vô cùng hiệu quả của ông Trump đề chống lại cao trào Me-Too. Ông Trump cứ nói “Không, Vạn lần không” cho nên 19 người nói Me-Too với ông đều thất bại. Huống chi ông Kavanaugh chỉ bị một người tố. Cho nên ông Trump vừa nói “tụi Dân Chủ chơi ông Kavanaugh chẳng đàng hoàng tí nào”, nhưng cũng nói “cứ tiến hành tiến trình điều trần đi”. Vì ông biết FBI sẽ không điều tra, và Thượng Viện rồi sẽ cho chìm xuồng tất cả.
Ngày thứ năm, báo chí đưa tin ông Trump đang đắc chí vì ai cũng trầm trồ và ngạc nhiên tại sao ông bỗng quá “nice”. Ông Trump nghĩ rằng hoặc ông sai lầm trong phản ứng có thể gây hiểu lầm, hoặc dư luận đánh giá sai lầm về ông. Cho nên hôm thứ sáu, ông “trở mặt”, không ngại ngùng tấn công bà Ford. Đúng là ông làm người ta kinh ngạc hơn nữa. Ông nói: Nếu bà Ford bị cưỡng bức mạnh tay, mạnh chân như thế, tại sao bà hay cha mẹ của bà không đi tố cáo với chức trách. Ông còn đòi bà phải trưng ra hồ sơ, ghi rõ ngày tháng, thời gian và nơi chốn của “hiện trường”.
Những đòi hỏi này bằng thừa, bởi vì khi ra điều trần thế nào bà cũng nói. Người ta đoán chừng rằng ông Trump sợ mất khí thế với quần chúng ủng hộ ông, cho nên ông phải thay đổi thái độ, không sợ mất phiếu phụ nữ nữa. Bà Susan Collins, thượng nghị sĩ Cộng Hòa của tiểu bang Maine, nói rằng phản ứng của ông Trump là sai lầm và thiếu hiểu biết. Biết bao nhiêu người bị cưỡng hiếp đã giữ im lặng không dám tố cáo? Đương nhiên, trong tuần này độc giả có thể biết rõ hơn diễn tiến của câu chuyện Me-Too của bà Christine Blasey Ford. Câu chuyện này đã làm mờ nhạt bao nhiêu chuyện trong tuần hấp dẫn, đáng nói khác.
Ví dụ như chuyện ông Trump nhất quyết leo thang trong chiến tranh mậu dịch với Trung Quốc, cho nên đầu tuần ra quyết định áp đặt thuế quan trên 200 tỷ hàng hóa của Trung Quốc. Người ta phỏng đoán nhiều lý do. Hoặc vì ông Trump không ngồi yên được và quen nghĩ rằng trong chiến tranh mậu dịch là cần và dễ thắng. Hoặc ông tức giận vì Trung Quốc chưa chịu đầu hàng mà cứ đòi thương lượng; hoặc bầu cử đến nơi, ông Trump muốn làm tỏ mặt anh hùng với quần chúng cử tri vẫn ủng hộ ông; hoặc ông Trump đi nước cờ liều lĩnh nhưng có tính toán theo cách của ông: ông đánh Trung Quốc sụm thì sẽ được sự ủng hộ rộng rãi trên thế giới, còn kinh tế nước Mỹ đang mạnh, còn có thể chịu được những thiệt hại cho cuộc chiến này gây ra. Ngay tức thì, Trung Quốc nói rằng họ không có lựa chọn nào khác, nên trả đòn trên 60 tỷ hàng hóa nhập vào Trung Quốc từ Mỹ.
Tính toán của ông Trump có thể chỉ có thế: hàng của Mỹ nhập từ Trung Quốc nhiều hơn hàng của Trung Quốc nhập từ Mỹ. Cho nên Trung Quốc thiệt hại nặng hơn. Nhưng ông Trump quên rằng trong chiến tranh, nhất là chiến tranh mậu dịch, đôi bên đều bị thiệt hại, tổn thất. Và thiệt hại của Mỹ đang nhằm vào những nạn nhân là giới tiêu thụ, giới nông dân ở những tiểu bang ủng hộ ông Trump. Nạn lạm phát hay thất nghiệp đều đang đe dọa, và có nhiều khả năng dẫn đến suy thoái mới hay khủng hoảng tài chánh. Bởi vậy ông Trump nguyền rủa Trung Quốc chơi khăm ông trước ngày bầu cử, và đe dọa ông sẽ còn làm tới – cho đến khi ông vào chân tường! Phải chăng chung quanh ông Trump, chẳng ai khuyên can được ông? Nhất là trong khi nước Mỹ đang dồn sức lo cứu trợ cho đồng bào bị bão lụt ở Carolina.
Hiện ông Trump đang còn lo đối phó với hai cuốn sách sắp ra sau khi đã vất vả với dư luận quần chúng với cuốn sách “Fear: Trump in the White House” của nhà báo Bob Woodward. Hai tác giả đều là phụ nữ. Một người là bà Hillary Clinton, mà ông Trump vẫn thường xuyên chưởi rủa. Để đáp lại, trong cuốn sách “What happened”, bà Clinton gọi ông Trump là “gian hùng”, “vô lại”, là một tai họa khủng khiếp cho nước Mỹ mà một nền dân chủ què quặt đang dung túng một cách khó hiểu.
Một cuốn khác, như đã nói, lại có vẻ thân mật, gần gũi với ông Trump hơn. Đó là cuốn “Nói Hết”, để cho độc giả tin rằng Stormy Daniels quả thật biết rất rõ, đến từng sợi tóc, con người bên trong của Tổng thống cách đây 12 năm, bởi vì ông Trump đã không che đậy gì cả với “nàng”. Đây là cuốn sách hấp dẫn, phần đầu kể lại đoạn đời đầu đường của nàng lúc còn nhỏ đã bị cha lạm dụng, phần sau là kinh nghiệm hiếm có với một người khách chơi, nay là tổng thống Mỹ. Chỉ có điều, “Full Disclosure” có thể bị xem là dâm thư như câu chuyện “Cô giáo Thảo”.
Vừa qua, ở Pháp tòa án quyết định phải giám định tâm thần bà Marine Le Pen, chủ tịch Mặt trận Dân tộc, từng là ứng cử viên tổng thống năm 2016 đại diện cho phía da trắng bảo thủ cực đoan. Bà Le Pen đã đưa lên mạng Facebook của bà hình ảnh loạn quân Nhà nước Hồi giáo chặt đầu một người da trắng. Bà đã chống lại quyết định này. Phải chăng bà chống lại một tiền lệ có thể ảnh hưởng đến lãnh đạo ở các nước khác – như ông Trump chẳng hạn, là người cũng bị tiếng tâm thần bất ổn.
Vấn đề tâm thần của ông Trump sở dĩ được đặt ra vì mới đây, ông gợi ý với thủ tướng Tây Ban Nha để chống lại “hiểm họa xâm nhập của người Ả-Rập Hồi giáo vào Tây Ban Nha, chính phủ Madrid nên bỏ tiền xây tường ở Sahara như Mỹ nay đang muốn xây tường biên giới với Mexico. Người nghe đúng là ngạc nhiên và thích thú: ông Trump không có được ý niệm sa mạc Sahara bao lớn, là lãnh thổ của ai, và Tây Ban Nha dính líu gì mà phải xây tường. Nhất là kinh tế Tây Ban Nha khủng hoảng mấy năm nay, tiền đâu mà bỏ ra hàng trăm tỷ đô la xây tường. Hay Tây ban Nha cứ xây trước, rồi bắt các nước Hồi giáo trả lại sau? Ngay cả Mỹ cũng không có ngân quỹ cho nên ông Trump cứ mang tiếng “hứa cuội” về chuyện xây tường.
Nếu không tâm thần, ông Trump đã không than thở trở lại: “Tôi không có Tổng biện lý” (Attorney General – tức Bộ trưởng Tư pháp). Bởi vì ông Trump vẫn cay cú Bộ trưởng Jeff Sessions chẳng làm gì để đình chỉ cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller, cho nên có lẽ ông Trump sẽ gặp rắc rối lớn với Paul Manafort, từng là trưởng ban vận động tranh cử của ông Trump năm 2016, trong vài tuần tới mà không sao đỡ được. Người ta đã nhắc ông Trump: Sessions là tổng biện lý của nước Mỹ, chẳng phải của riêng ông, nhưng tâm thần ông không đủ ồn định để hiểu.
Và bởi vậy, Thứ trưởng Tư pháp Rod Rosentein đã xem xét áp dụng Tu chánh án 25 trong trường hợp năng lực và tâm thần như tổng thống, phải chăng phải đưa phó tổng thống lên thay cho kịp thời. Đó là câu chuyện rôm rã trong cuối tuần. Ông Rosentein từng tính thu băng đối thoại với ông Trump và tập hợp thế lực trong Quốc Hội đề bứng đi tổng thống đương nhiệm.
Câu chuyện đương nhiên còn dài. Nhưng chúng ta dù sao cũng phải lắc đầu bái phục ông Trump. Ông như thế mà ngồi lâu hơn Nixon. Vì Watergate, Nixon đến tháng 8 năm 1974 đã phải nhường ghế cho Phó tổng thống Ford. Đảng Cộng Hòa thời nay cũng mạnh hơn, đoàn kết hơn so với năm 1974, vì Cộng Hòa 1974 không phải là đảng của Nixon, nhưng đảng Cộng Hòa năm nay là đảng của Trump!
