Nhập khẩu vũ khí của Việt Nam giảm xuống cực thấp bất chấp căng thẳng trong khu vực
Dữ liệu công bố hôm thứ Hai 11/3 cho thấy, nhập khẩu vũ khí của Việt Nam năm ngoái đã giảm xuống mức cực thấp giữa lúc nước này cố đa dạng hóa nguồn cung ngoài nước Nga ra, trong khi đó, các chuyên gia cảnh báo rằng Việt Nam ở thế mong manh trong một cuộc xung đột tầm cỡ khu vực.
Theo dữ liệu của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), được đưa ra hôm 11/3, mặc dù ngân sách hàng năm để nhập khẩu vũ khí ước tính là hơn 1 tỷ đô la Mỹ, nhưng năm ngoái Việt Nam không có thêm đơn đặt hàng mới nào với giá trị lớn.
Dữ liệu cho thấy đáng kể nhất chỉ là một tàu hộ tống hải quân do Ấn Độ tặng Việt Nam, và như vậy, lượng vũ khí nhập khẩu năm 2023 của Việt Nam rơi xuống mức thấp nhất kể từ năm 2007 - không tính năm 2020 có đại dịch COVID-19.
Các chuyên gia quốc phòng cho rằng trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Trung Quốc và Đài Loan, cũng như có các cuộc chạm trán thường xuyên ở Biển Đông giữa tàu Trung Quốc và tàu của các cường quốc khác trong khu vực, Việt Nam do đảng cộng sản cai trị bị thiếu vũ khí hiện đại để tự vệ trong một cuộc xung đột quy mô lớn.
Carl Thayer, chuyên gia cấp cao về an ninh Việt Nam tại Học viện Quốc phòng Úc ở Canberra, nói: “Sự chênh lệch về sức mạnh của lực lượng quân sự thông thường sẽ gia tăng theo hướng có lợi cho Trung Quốc nếu Việt Nam tiếp tục dậm chân tại chỗ”.
Chính phủ Việt Nam từ chối bình luận về nguyên nhân của tình trạng nhập khẩu vũ khí bị giảm tốc. Một quan chức hàng đầu của Bộ Quốc phòng nói hồi tháng 1 rằng nước này đã đạt được một số thỏa thuận tại hội chợ quân sự vào tháng 12/2022, nhưng Bộ Quốc phòng không đi vào chi tiết.
Siemon Wezeman, nhà nghiên cứu cấp cao tại SIPRI nói rằng việc không có mấy thông tin về các thỏa thuận công khai có thể là do các cuộc đàm phán khó khăn vẫn đang diễn ra, trong đó Việt Nam đang xem xét các lời chào hàng cạnh tranh nhau.
Thayer và các chuyên gia khác cho rằng quốc gia Đông Nam Á này chủ yếu cần tàu chiến, máy bay chiến đấu và máy bay không người lái. Theo báo cáo năm 2019 của Bộ Quốc phòng, Việt Nam vận hành các hệ thống phòng không được nhập khẩu từ Nga và Israel, một số hệ thống trong số đó đã được giới thiệu lần đầu tiên cách đây hơn 30 năm.
Nước này đang cố gắng cải thiện ngành công nghiệp quân sự của mình nhưng vẫn chưa thể sản xuất được vũ khí cỡ lớn như máy bay hay tàu chiến.
Dữ liệu của SIPRI cho thấy, Nga, nước cung cấp vũ khí hàng đầu cho Việt Nam trong nhiều thập kỷ, đã giảm đáng kể lượng xuất khẩu vũ khí toàn cầu vào năm ngoái và Việt Nam đã phải vất vả tìm cách thanh toán cho vũ khí của Nga mà vẫn không vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ, theo hai người nắm thông tin về các cuộc thảo luận. Họ từ chối nêu tên vì tính nhạy cảm của vấn đề.
Theo dữ liệu công khai, Hà Nội đã tổ chức hội chợ vũ khí quốc tế đầu tiên vào năm 2022, công khai tuyên bố rằng họ muốn đa dạng hóa nguồn cung thay vì chỉ dựa vào Moscow, điều này xác nhận một sự thay đổi bắt đầu từ sau khi Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014.
Nhưng các cuộc đàm phán với những bên bán tiềm năng khác vẫn chưa mang lại kết quả rõ ràng.
Theo dữ liệu của SIPRI, Israel, nước cung cấp vũ khí lớn thứ hai cho Việt Nam, đã không bán cho Hà Nội bất kỳ loại vũ khí nào trong hai năm qua, mặc dù xuất khẩu vũ khí toàn cầu của Israel đã tăng lên trong giai đoạn đó.
Các cuộc đàm phán của Việt Nam với các bên cung cấp tiềm năng khác, bao gồm Ấn Độ, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản và Cộng hòa Séc đã diễn ra dồn dập hơn nhưng không thấy có tin các bên đạt được thỏa thuận lớn nào, ngoại trừ chiếc hộ tống hạm được Ấn Độ tặng, giữa lúc Việt Nam có các vấn đề về chi phí và khả năng tích hợp với kho vũ khí hiện có, mà theo phần lớn các chuyên gia, chúng có nguồn gốc từ Liên Xô.
Hội chợ vũ khí thứ hai dự kiến sẽ được tổ chức tại Hà Nội vào tháng 12.
Trong lúc này, Việt Nam đang dựa vào ngoại giao để duy trì quan hệ tốt đẹp với các siêu cường.
Nhưng nếu không mua vũ khí với giá trị lớn, Việt Nam vẫn "rất mong manh", Nguyễn Thế Phương, chuyên gia về quốc phòng Việt Nam tại Đại học New South Wales ở Australia, nói.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét